WebAssembly (WASM) przestało być już wyłącznie ciekawostką frontendową. W ostatnich latach stało się poważnym kandydatem do uruchamiania bezpiecznych, szybkich i lekkich mikrousług poza przeglądarką. W tym artykule omawiamy, jak Wasmtime, Spin i ogólny rozwój WASM zapoczątkowują rewolucję po stronie serwera, która może wkrótce konkurować z Dockerem i zdefiniować na nowo przetwarzanie edge i serverless.
Początkowo zaprojektowane jako alternatywa dla JavaScriptu w przeglądarkach, WebAssembly skutecznie opuściło to środowisko. Coraz częściej wykorzystywane jest na zapleczu systemów, gdzie kluczowe są bezpieczeństwo, szybkość i przenośność. Moduły WASM działają w izolowanym środowisku, zużywają minimalne zasoby i oferują wydajność zbliżoną do natywnej, niezależnie od systemu operacyjnego.
Obietnica WASM na backendzie jest prosta: błyskawiczny czas uruchamiania i lekka struktura runtime bez konieczności korzystania z kontenerów. To idealne rozwiązanie dla aplikacji cloud-native wymagających szybkiej skalowalności. Binaria WASM, jako w pełni przenośne, upraszczają infrastrukturę i pozwalają na zasadzie „napisz raz, uruchamiaj wszędzie”.
W 2024 roku wiele projektów open-source i komercyjnych zaczęło wykorzystywać WASM jako alternatywę dla Dockera, zwłaszcza w zastosowaniach edge computing. Projekty takie jak Spin od Fermyon i Wasmtime od Bytecode Alliance wyznaczają nowe standardy dzięki środowiskom uruchomieniowym i narzędziom przyjaznym dla programistów.
Jedną z największych zalet WASM na backendzie jest jego model bezpieczeństwa. Każdy moduł działa w piaskownicy, która domyślnie nie pozwala na nieautoryzowany dostęp do systemu. Dzięki temu eliminowane są całe klasy podatności typowe dla tradycyjnych kontenerów.
Przenośność to kolejna kluczowa cecha. Moduły WASM są kompilowane do binarnego formatu, który działa niezależnie od platformy – x86, ARM, a nawet RISC-V. W połączeniu z rosnącym wsparciem dla WASI, deweloperzy zyskują dostęp do niezbędnych systemowych wywołań API bez kompromisów w zakresie bezpieczeństwa.
Najwięksi dostawcy chmurowi, jak Cloudflare czy Fastly, już teraz wykorzystują WASM do uruchamiania kodu użytkownika na brzegu sieci. W 2025 roku ten trend będzie się nasilał wśród inżynierów poszukujących lżejszych i bezpieczniejszych rozwiązań niż kontenery lub maszyny wirtualne.
Wasmtime, utrzymywany przez Bytecode Alliance, to jedno z najbardziej zaawansowanych środowisk wykonawczych WASM. Został zaprojektowany z myślą o bezpieczeństwie i wydajności i pozwala na uruchamianie modułów WASM poza przeglądarką, bez kontenerów czy dodatkowych warstw.
W 2024 roku Wasmtime zyskał liczne aktualizacje, zwiększające jego szybkość działania i zgodność z WASI. Obsługuje typy referencyjne, komponenty i integrację z językami Rust, Go i .NET. Jest wykorzystywany produkcyjnie w organizacjach budujących lekkie i bezpieczne mikrousługi.
Wasmtime wspiera również kompilację AOT, co umożliwia błyskawiczny czas uruchamiania – idealne dla aplikacji serverless i czasu rzeczywistego. W 2025 roku integruje się z Kubernetesem i innymi orkiestratorami jako opcjonalne środowisko dla zadań tymczasowych.
Wasmtime upraszcza łańcuchy dostaw oprogramowania. Binaria WASM są deterministyczne i kompaktowe, co ułatwia ich testowanie i audytowanie. To znacznie zmniejsza ryzyko luk bezpieczeństwa w procesach CI/CD.
Wasmtime można również osadzić w innych aplikacjach – umożliwia to dynamiczne uruchamianie kodu np. w silnikach reguł, systemach pluginów czy usługach typu function-as-a-service.
W połączeniu z integracją z wieloma językami, Wasmtime pozwala budować efektywne systemy, które są bezpieczne i łatwe w utrzymaniu. Otwiera to drogę do rezygnacji z zależności od systemów operacyjnych przy uruchamianiu usług backendowych.
Spin to open-source’owy framework rozwijany przez Fermyon, zaprojektowany z myślą o łatwym tworzeniu mikrousług w WASM. Obsługuje cały cykl: od lokalnego developmentu po deployment w Fermyon Cloud lub innym środowisku wspierającym WASM.
Jedną z najciekawszych cech Spin jest system wyzwalaczy. Programiści mogą pisać moduły WASM w Rust, Go lub TinyGo i uruchamiać je np. przez HTTP, kolejki Redis lub harmonogramy. Dzięki temu można budować błyskawicznie uruchamiane mikrousługi na sprzęcie o niewielkich zasobach.
W lutym 2025 roku Spin zyskuje popularność w projektach edge computing, systemach wielodostępowych i automatyzacji wewnętrznej dzięki swojej szybkości i prostocie wdrażania. Jego podejście skupione na programistach zbliża świat backendu i WebAssembly.
CLI Spin upraszcza budowanie i wdrażanie usług przez generowanie szkieletów, zarządzanie zależnościami i pakowanie binariów. Dzięki szablonom i funkcji hot-reload tworzenie API i mikrousług jest szybkie i wygodne.
Framework wspiera także rozbudowę – dostępne są pluginy i integracje z usługami zewnętrznymi, systemami zarządzania sekretami i monitorowaniem. To funkcje kluczowe dla zastosowań korporacyjnych.
Fermyon Cloud umożliwia globalne wdrożenia aplikacji WASM bez konfiguracji. Dostarcza telemetrię, panele wydajności i możliwość natychmiastowego rollbacku – wszystko to sprawia, że WASM zyskuje status rozwiązania gotowego na produkcję.